Đột quỵ là nguyên nhân gây tử vong đứng hàng thứ hai sau ung thư với 11,6 triệu ca mỗi năm trên toàn thế giới, trong đó đột quỵ thiếu máu cục bộ chiếm khoảng 85%, đột quỵ chảy máu não từ 10-15%. Đột quỵ thường xảy ra ở người trung niên và cao tuổi, ngày càng gia tăng và trẻ hóa, là nguyên nhân hàng đầu gây ra liệt, rối loạn cảm giác, rối loạn ngôn ngữ, suy giảm trí nhớ, hôn mê và tử vong. Theo thống kê, ở Mỹ có khoảng 800.000 người trải qua đột quỵ mới hoặc tái phát hàng năm.

Đột quỵ là một cấp cứu y tế, phụ thuộc vào thời gian. Người bệnh đột quỵ cấp nếu được điều trị ngay, điều trị sớm sẽ có hiệu quả và hậu quả chức năng tốt hơn do làm giảm tới mức tối thiểu khối lượng mô não bị tổn thương. Thời gian mất là não mất. Vì vậy, tất cả người bệnh đột quỵ hoặc nghi ngờ đột quỵ cấp phải được đưa ngay tới bệnh viện có đủ điều kiện vận hành chăm sóc, phối hợp chặt chẽ, tối ưu hóa các chiến lược phân loại cho các liệu pháp tái tưới máu với mức độ ưu tiên cao nhất trong thời gian ngắn nhất (điều trị tiêu huyết khối từ 3-4,5 giờ, lấy bỏ huyết khối là ≤ 6 giờ). Người bệnh đột quỵ và thân nhân họ phải được thông tin đầy đủ tình hình bệnh tật để cùng kết hợp điều trị, cải thiện tối ưu chất lượng sống. Trong đột quỵ chảy máu, phù não lớn, tăng áp lực nội sọ hoặc thoát vị não, chỉ định phẫu thuật mở sọ giải áp có thể giảm tỷ lệ tử vong xuống dưới 40%, giảm thiểu đáng kể di chứng và khuyết tật.

Đột quỵ có hai nguyên nhân chủ yếu là đột quỵ thiếu máu não cấp và đột quỵ chảy máu não. Có nhiều yếu tố nguy cơ gây đột quỵ, nhưng được chia làm hai yếu tố nguy cơ chính là các yếu tố nguy cơ không thể thay đổi (tuổi tác, giới tính, chủng tộc và vùng địa lý) và các yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được.

Hội Đột quỵ Việt Nam xin trân trọng giới thiệu cuốn “Đột quỵ -Nguy cơ thường gặp và điều trị dự phòng” nhằm giúp bạn đọc có một số kiến thức cơ bản về nguyên nhân và các yếu tố nguy cơ của đột quỵ, tập trung vào những yếu tố nguy cơ có thể thay đổi được trong đời sống sinh hoạt hàng ngày, nhằm giảm tỷ lệ mắc đột quỵ, tử vong và khuyết tật, giúp người bệnh đột quỵ nhanh chóng hòa nhập cộng đồng.

Xin cảm ơn GS.TS Lê Danh Tuyên, Chủ tịch Hội Tiết chế Dinh dưỡng Việt Nam, nguyên Viện Trưởng Viện Dinh Dưỡng Việt Nam đã tham gia viết bài.

Do cập nhật những kiến thức mới về đột quỵ có thể chưa được đầy đủ, không khỏi có những thiếu sót nhất định, kính mong các độc giả đóng góp ý kiến để nâng cao chất lượng của cuốn sách. Xin chân thành cảm ơn, lắng nghe và tiếp thu những ý kiến đóng góp của các độc giả để lần tái bản sau được tốt hơn.

                             Chủ tịch Hội Đột quỵ Việt Nam

                               Nguyễn Văn Thông